بخش مهندسی و تولید، یكی از بخشهای ششگانه گروه مپناست که وظیفه طراحی و مهندسی و تأمین تجهیزات هسته اصلی نیروگاهها و یوتیلیتیهای برق و بخار را بر عهده دارد.
این بخش در مجموعه كارخانجات خود، در حال حاضر سالیانه 25 دستگاه توربین ژنراتور 162 مگاواتی گازی، 12 دستگاه توربین ژنراتور 160 مگاواتی بخاری، 37 مجموعه سیستمهای برق و كنترل و حفاظت نیروگاهها، 24 دستگاه بویلرهای بازیاب، 30 دستگاه توربین گازی كوچك 25 مگاواتی، پرههای توربینهای گازی زیمنس، جنرال الکتریک و برخی دیگر از انواع توربین گازی، همراه با تجهیزات جانبی ذیربط را تولید و همراه با كلیه خدمات فنی و مهندسی مربوطه تحویل مشتریان مینماید.
این بخش شامل واحدهای ستادی و شركتهای زیرمجموعه به شرح ذیل میباشد:
معاونت مهندسی
اصلیترین كار معاونت مهندسی طراحی و مهندسی بلوك نیروی (Power Block) نیروگاهها و واحدهای یوتیلیتی شامل توربینهای گازی و بخاری و تجهیزات فرعی آنها، ژنراتور و باس داكت آن، سیستم الكتریك و كنترل واحدها، بویلرهای بازیاب حرارت و همچنین ترانسفورماتورهای اصلی و تغذیه واحدها، كلیدهای قطع مدار خروجی ژنراتورهـا را شامل میگردد.
فعالیت اصلی دیگر این معاونت، استاندارد نمودن طراحی نیروگاهها با تأكید بر محدوده بلوك نیرو (Power Block) میباشد كه این مورد در عمل "طرح نیام" نامیده میشود.
عموماً این معاونت مسئول طراحی پایه تجهیزات و سیستمهای اصلی در نیروگاه از جمله دیاگرامهـای لـولـهكشی و ابزار دقیق، دیاگـرامهای تك خطـــی الكتـریكی، جانمــائی (Configuration) المانها و یا قطعات تشكیلدهنده، تهیه جانمائیها و در مجموع كلیه الزامات مهندسی برای اجرای پروژهها میباشد. در این رابطه، ارتباط خیلی نزدیك بین گروههای تخصصی این معاونت با گروههای تخصصی شركتهای تولیدی از یك سو و گروههای مهندسی شركتهای توسعه گروه مپنا از طرف دیگر، وجود دارد.
كار استانداردسازی در عمل یكی از بارزترین مسؤولیتهای این معاونت است كه نه تنها موجب کاهش زمان كلی اتمام امور مهندسی در یك پروژه تیپ میشود، بلکه زمینه بهینهسازی طراحی پروژهها از جنبههای فنی و اقتصادی را نیز فراهم میآورد.
تیم استانداردسازی، همچنین بازخوردهای لازم را از طراحان مهندسی تفصیلی، تیمهای اجـرای پروژهها و پرسنل تعمیرات و بهرهبرداری در جهت ارتقاء و اعمـال آنها در ویرایش جدید استانداردها، دریافت مینماید. در نهایت تیم استانداردسازی بطور پیوسته در تلاش است كه طراحی استاندارد خود را جهت پوشش نیروگاههای بیشتری برای نیل به ایجاد فرهنگ مشترك نیروگاهی، توسعه دهد.
معاونت پیشنهاد فنی
هسته اصلی مهندسی گروه مپنا برای تهیه بخشهای فنی پیشنهادها در مناقصات مختلف، در این معاونت متمركز شده است. برای انجام وظایف محوله به این معاونت؛ ابتدا كمیته پیشنهاد توسط معاونت فروش گروه مپنا تشكیل میشود تا ضمن معرفی مدیر پیشنهاد، استراتژی انجام تهیه پیشنهادها تعیین و نحوه پیگیری پیشرفت كار تهیه پیشنهادها را مشخص نماید. بر مبنای نوع پروژه ها،فعالیتهای ذیل توسط این معـاونت در جهت تهیه بخش فنی پیشنهاد ها انجام می گردد:
1. سرپرستان بخشهای مختلف مهندسی بهمراه معاون تهیه پیشنهاد فنی ، جلسه ای برای تصمیم گیری در رابطه با استراتژی تهیه پیشنهاد تشكیل می دهند.
2. برنامه ای برای انجام بازدید از كارگاه پروژه مورد نظر جهت جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز تنظیم می گردد
3. فرم تهیه مدارك پیشنهاد و نام ویژه پروژه بصورت كد مشخص می شود
4. مطالعه و بررسی مدارك بخش فنی اسناد مناقصه
5. شفاف سازی هر گونه ابهام و یا سئوالی كه در حین بررسی مدارك مناقصه ممكن است مطرح شود
6. تهیه لیست انحرافات فنی
7. تهیه نقشه های مورد نیاز مانند جانمائی كلی پروژه برای كلیه پیشنهادها و سایر مدارك دیگر مانند دیاگرام های جریان فرآینـدها ( Process Flow Diagrams ) ، دیاگـرامهـای لـولـه كشی و ابراز دقیق ( P& IDs) و دیاگرام تك خطی الكتریكی ، جانمائی اولیه تجهیزات و تاسیسات ، جانمائی و مسیر لوله كشی ها ، نقشه های معماری ساختمانهای اداری و خدماتی در صورت نیاز هر پروژه
8. تهیه لیست كلی تجهیزات و كارهای ساختمانی از جمله اجناس متفرقه برای برآورد قیمت
9. هماهنگی با معاونت برنامهریزی در رابطه با تهیه برنامه زمانبندی پیشنهادها و كمیته پیشنهاد جهت پیگیری پیشرفت كار تهیه بخش فنی پیشنهاد
10. تهیه مشخصات فنی خرید، پاسخگویی به سؤالات و ابهامات تأمینكنندگان، بررسی مشخصات فنی دریافتی، ارزیابی فنی و انتخاب گزینه برتر برای تجهیزات و سیستمهای گوناگون در جزایر مختلف كه از داخل گروه تامین نمیگردند.
11. تهیه مشخصات فنیلازم برای جزایری كه در پیشنهاد گنجانده نشده اند و تكمیل لیست مشخصه هــــــــای فنی( Technical Schedules) در مدارك مناقصه پس از دریافت اطلاعات مورد نیاز از پیشنهاد دهندگان و تهیه و تكمیل پیشنهاد فنی نهایی
12. وارد نمودن مقادیر گارانتی و سایر اطلاعات ضروری در بخش فنی پیشنهادها
13. ارسال پیشنهاد فنی نهائی به مدیر پیشنهاد جهت ارائه آن به كارفرما
معاونت برنامه ریزی و هماهنگی تولید
اصلیترین فعالیت معاونت برنامهریزی و هماهنگی تولید، از یك سو برنامهریزی و هماهنگی امور مهندسی معاونت مهندسی بخش و از طرف دیگر، هماهنگی فعالیتهای مهندسی و تولیدی شركتهای سازنده تجهیزات زیرمجموعه بخش میباشد و اهم فعالیتها در این معاونت به قرار ذیل است:
1. برنامهریزی و تهیه گزارشهای پیشرفت كارهای مهندسی، طراحی و تولید؛ از جمله تهیه و بررسی لیست مدارك طراحی و كنترل نمودن وضعیت صدور و تصویب مدارك فنی مهندسی و طراحی
2. نظـارت كلی بر فعالیتهای شركتهای تولیـدی از جملـه كنترل نقاط كلیـدیدررابطه با تكمیل محصول و تلفیق برنامهها در جهت پوشش تعهدات قراردادی در مقابل كارفرمایان و در قالب برنامهریزی کلی ستاد گروه مپنا
3. مشخص نمودن شاخصهای كنترل تولید برای ارزیابی كیفیت تولید و كمیت تولیدات تمام شده و هم چنین انتقال دانش مناسب كسب شده از یك شركت تولیدی به شركت دیگر با تعهدات مشابه
4. بررسی و تحلیل قیمت تمام شده محصول و در نتیجه پیشنهاد روشهای مناسب برای بهینه سازی قیمتها و انجام هماهنگی های لازم در این زمینه با واحد قیمتهای انتقالیدر ستاد گروه مپنا
5. هماهنگی بین حوزه های ستادی گروه با واحد ذیربط در شركتهای زیر مجموعه بخش
6. بررسی طرحهای توسعه ای شركتها و بودجه سالیانه مبتنی بر برنامهها
7. نظارت بر كیفیت اجراء نظامهای تدوین شده HSE در واحدهای زیر مجموعه
8. تهیه و گرد آوری گزارشات توجیهی و پیشرفت كارها برای بخش مهندسی و تولید
9. سازماندهی و آرشیو كلیه مدارك فنی پروژه های گوناگون اجراء شده و یا دردست اجراء
شركتهای گروه مپنا که زیرمجموعه بخش مهندسی و تولید محسوب میشوند عبارتند از:
شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا
شرکت مهندسی و ساخت ژنراتور مپنا
شرکت مهندسی و ساخت برق و كنترل مپنا
شرکت مهندسی و ساخت بویلرمپنا
شرکت مهندسی و ساخت پره توربین مپنا
شرکت مهندسی و ساخت تجهیزات مپنا
شركت مهندسی موادكاران
شركت ساخت تجهیزات سپاهان
شرکت مهندسی و احداث نیروگاههای انرژی پاک
شرکت مهندسی و پشتیبانی البرز توربین
بخش مهندسی و تولید در حال حاضر مسؤولیت انجام دو پروژه را به صورت مهندسی و تأمین (EP) بشرح ذیل به عهده دارد:
مدیریت پروژههای توربو کمپرسور و توربوژنراتورهای 25 مگاواتی
این واحد با توجه به نیاز صنعت به واحدهای کوچک تولید برق، در گروه مپنا شکل گرفت. مسؤولیت تأمین واحدهای 25 مگاواتی به عنوان محرک مکانیکی در صنایع و واحدهای تولید برق که در آینده در کارخانجات گروه مپنا تولید خواهد شد در این واحد پیگیری میشود. اهم فعالیتهای در حال اجرا در این واحد به شرح زیر است:
1. مدیریت قرارداد با کارفرمایان و تأمینکنندگان فرعی
2. هماهنگی و مساعدت تولیدکنندگان داخلی جهت بومی کردن تولید توربینهای گازی صنعتی به عنوان محرک مکانیکی در صنایع و واحدهای تولید برق
3. هماهنگی و مساعدت تولیدکنندگان داخلی جهت بومی نمودن تولید کمپرسورهای خطوط انتقال گاز و تامین سیستمهای الکتریکی و کنترل برای حالتهای گوناگون واحدهای صنعتی و واحدهای تولید برق
مدیریت پروژه توربینهای بادی
با توجه به رویكرد جهانی برای جلوگیری و كاهش مضرات تولید انرژی با استفاده از سوختهای فسیلی و اتمی، نیروگاههای با انرژی تجدیدپذیر در صدر علاقهمندی كشورها و حامیان محیط زیست قرار دارد.
یكی از متداولترین این نوع انرژیهای بازگشتپذیر استفاده از نیروگاههای بادی و تبدیل انرژی باد به انرژی الكتریكی جهت استفاده در مصارف عمومی است. در این راستا وزارت نیرو جمهوری اسلامی ایران با هماهنگی سازمان انرژیهای نو ایران (سانا) اقدام به تعریف پروژه نیروگاههای بادی نموده و ساخت 500 مگاوات نیروگاه بادی را بصورت EPC به گروه مپنا واگذار كرده است.